7  Lòng Biết Ơn

Lòng biết ơn - Cội nguồn của hạnh phúc

Nơi tôi ở là miền quê Định Quán. Ngày tôi học phổ thông, những năm 1980, xã hội còn nghèo khó lắm, rất ít bạn bè tôi được đi học. H là bạn chung lớp của tôi, nói không quá là bạn ấy tự sống, tự nuôi mình ăn học, vừa đi làm thuê để tự nuôi mình có những ngày đến lớp. Ba mẹ bạn ấy rất nghèo lại đông con, không giúp bạn ấy được nhiều lắm. Thầy giáo chủ nhiệm của tôi biết được đã nhận nuôi bạn ấy, ở chung nhà trong khu tập thể của trường. Sau này bạn ấy thành một người thợ điện giỏi, có vợ con, đời sống ổn định. Bạn ấy không quên tìm về Đà Lạt thăm thầy khi có thể. Tôi nghĩ lòng biết ơn đã làm nên giá trị của bạn ấy.

Có một bí mật giản dị nhưng sâu xa là hạnh phúc không đến từ những điều quá lớn lao, mà từ chính sự biết ơn. Khi trái tim ta biết trân trọng từng điều nhỏ bé, cuộc sống liền sáng lên, nhẹ nhàng và an yên hơn. Các nhà khoa học tâm lý học hiện đại đã chứng minh rằng, lòng biết ơn giúp con người giảm căng thẳng, tăng cảm giác hài lòng và nuôi dưỡng những mối quan hệ tốt đẹp. Thậm chí, khi ta thường xuyên thực hành biết ơn, não bộ sẽ tiết ra những hormone hạnh phúc như dopamine và serotonin, làm tâm hồn ta trở nên dịu dàng, ấm áp.

Thật trớ trêu, một đứa trẻ được nuông chiều quá mức lại dễ rơi vào vòng xoáy vô ơn. Khi mọi điều mong muốn đều được đáp ứng ngay tức khắc, chúng học cách coi đó là hiển nhiên. Và rồi, chỉ cần một lần không được chiều chuộng, lòng chúng trào lên sự bực tức, hằn học, thậm chí giận dữ. Trái tim ấy dần thiếu đi khả năng biết ơn, thiếu đi ánh sáng của sự trân trọng. Còn một trái tim được nuôi dưỡng bằng lời cảm ơn, bằng sự thấu hiểu, sẽ lớn lên đầy ắp yêu thương, nhân hậu và hạnh phúc.

Trong cuộc sống đời thường, ta có biết bao điều để tri ân. Đó là những người thân trong gia đình – những người đã chăm sóc ta từ bữa cơm giản dị, từ bát cháo nóng trong ngày ốm, hay chỉ một bàn tay đặt nhẹ trên vai khi lòng ta chùng xuống. Có biết bao buổi chiều, cha mẹ ngồi chờ ta về ăn cơm, bao lần anh chị em nhường nhịn nhau, bao giọt nước mắt âm thầm ai đó rơi vì thương ta. Tất cả, nếu ta không có lòng biết ơn, dễ trở thành điều hiển nhiên. Nhưng chỉ cần dừng lại một chút để nhìn sâu, ta sẽ thấy đó là kho báu yêu thương vô giá.

Ngoài gia đình, còn có bạn bè, đồng nghiệp – những người cùng ta chia sẻ những vui buồn đời thường. Một tin nhắn động viên, một tách trà nhỏ trong giờ nghỉ, hay chỉ một nụ cười giữa bộn bề công việc… tất cả đều là quà tặng. Khi ta biết nói “cám ơn”, mối quan hệ trở nên bền chặt hơn, lòng ta cũng được sưởi ấm.

Biết ơn không chỉ dành cho con người. Ta còn biết ơn cả những điều vô hình, tưởng chừng bình thường. Cám ơn ly cà phê thơm ngát buổi sáng, giúp ta tỉnh táo và khởi đầu một ngày mới. Cám ơn mái nhà nhỏ bé che chở ta khỏi mưa nắng. Cám ơn thiên nhiên hào phóng ban cho ta những hàng cây xanh, những con suối róc rách, những ngọn núi hùng vĩ, những cánh đồng bát ngát. Thế giới này đẹp như một bản nhạc, và ta – kẻ lữ khách – may mắn được sống trong khúc nhạc ấy.

Và hơn cả, ta cần biết ơn chính cơ thể mình. Đôi chân đã đưa ta đi qua bao nẻo đường. Đôi tay đã ôm ấp, vun đắp, sáng tạo. Trái tim thầm lặng đập từng nhịp để ta được hiện diện. Cơ thể ấy, nếu ta không biết chăm sóc, sẽ mỏi mệt, yếu dần đi. Nhưng nếu ta biết trân trọng, ta sẽ yêu thương nó bằng cách ăn uống thanh đạm, tránh xa rượu bia, thuốc lá, chất gây nghiện; ta sẽ rèn luyện thể thao, giữ cho hơi thở dài lâu, đôi chân dẻo dai. Đó chính là cách ta đáp lại bằng sự biết ơn sâu sắc.

Biết ơn còn là buông bỏ những gánh nặng lo toan triền miên. Bởi lo lắng không giải quyết được tương lai, mà chỉ bào mòn hiện tại. Khi tâm trí an tĩnh, cơ thể khỏe mạnh, ta mới thực sự sống trọn vẹn với những gì đang có.

Có một cách rất đơn giản để thực hành lòng biết ơn là mỗi tối trước khi ngủ, hãy nghĩ ra ba điều để cám ơn; và mỗi sáng khi thức dậy, cũng khởi đầu bằng ba điều để tri ân. Đó có thể là một ngày làm việc trọn vẹn, một cuộc trò chuyện ấm lòng, một cơn gió mát giữa trưa hè, hay chỉ là nụ cười của ai đó trên phố. Những điều nhỏ bé ấy, khi được gom lại, sẽ làm đầy kho hạnh phúc trong tim ta.

Lòng biết ơn, rốt cuộc, chính là ánh sáng chiếu rọi lên mọi miền đời sống. Nó khiến ta thấy đủ đầy ngay cả khi chẳng có gì nhiều. Nó giúp ta bình an ngay cả trong nghịch cảnh. Và khi biết ơn, ta không chỉ hạnh phúc cho riêng mình, mà còn lan tỏa hạnh phúc ấy cho những người xung quanh.

Hãy bắt đầu từ hôm nay, từ giờ phút này, để nói “cám ơn” với những gì hiện diện. Cám ơn một bữa cơm, một ánh mắt, một bàn tay, một ngôi nhà, một vạt nắng, một cơ thể đang thở nhịp nhàng. Bởi chỉ khi trái tim tràn đầy biết ơn, ta mới thực sự sống một cuộc đời hạnh phúc và ý nghĩa.